Μετά το Λύκειο υπάρχουν
πολλές εναλλακτικοί οδοί για σπουδές αφού αρκετοί υποψήφιοι έχουν ήδη ξεκινήσει
να ψάχνουν για σχολή της αρεσκείας τους. Όσοι δεν κατάφεραν να εισαχθούν σε
τμήματα επιλογών τους, έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν σπουδές, σε δημόσια ή
ιδιωτικά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), το Ανοικτό Ελληνικό Πανεπιστήμιο,
σε πανεπιστημιακά ιδρύματα της Κύπρου ή σε Κολέγια που συνεργάζονται με ξένα
Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ)
Σήμερα
λειτουργούν στη χώρα μας δημόσια και
ιδιωτικά ΙΕΚ τα οποία
έχουν ως
αποστολή τους, σύμφωνα με το νόμο 2009/1992, την παροχή κάθε είδους
επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και την εξασφάλιση στους εκπαιδευομένους
αντίστοιχων προσόντων, με τη διδασκαλία επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών
και πρακτικών γνώσεων και την καλλιέργεια ανάλογων δεξιοτήτων, ώστε να
διευκολύνεται η επαγγελματική τους ένταξη στην κοινωνία και να διασφαλίζεται η
προσαρμογή τους στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας. Τα
ΙΕΚ, ως θεσμός, έχουν συμπληρώσει πλέον πάνω από 20 χρόνια λειτουργίας και
έχουν καθιερωθεί στη συνείδηση των μαθητών που τα επιλέγουν για τη συνέχιση των
σπουδών τους. Σήμερα υπάρχουν ΙΕΚ που ανήκουν στο Υπουργείο Παιδείας, στον ΟΑΕΔ και στον Οργανισμό Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ). Στα
παραπάνω θα προσθέσουμε και το ΙΕΚ που ανήκει στη Σιβιτανίδειο Σχολή. Οι
προϋποθέσεις επιλογής για όλα τα δημόσια ΙΕΚ είναι κοινές ανεξάρτητα από τον
φορέα στον οποίο υπάγονται διοικητικά.
Επιπλέον τα ΙΕΚ
προσφέρουν σημαντική οικονομική λύση σπουδών, μιας και η φοίτηση τα 2 τελευταία
χρόνια είναι δωρεάν και κερδίζουν την εμπιστοσύνη όλο και πιο πολλών αποφοίτων
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς έχουν προστεθεί αρκετές δημοφιλείς ειδικότητες
με καλές προοπτικές στην αγορά εργασίας.
Τα τμήματα που ενδεχομένως θα λειτουργήσουν στον νομό της Λευκάδας για το έτος φοίτησης 2015-2016 (ανάλογα με τις
προτιμήσεις των υποψηφίων) θα είναι:
Ø Τεχνικός Η/Υ
Ø Τεχνικός
Αυτοματισμών
Ø Στέλεχος
Μηχανογραφημένου Λογιστηρίου - Φοροτεχνικού Γραφείου (ΝΕΑ)
Ø Στέλεχος
Διοίκησης και Οικονομίας στον τομέα του Τουρισμού
Ø Ζωγραφική Τέχνη
Ø Λογοτεχνική
Μετάφραση Κειμένων και Διόρθωση, Επιμέλεια Κειμένων
Ø Τεχνικός
Τουριστικών Μονάδων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας (Υπηρεσία υποδοχής - Υπηρεσία
ορόφων - Εμπορευματογνωσία)
Ø Βοηθός
Νοσηλευτικής Γενικής Νοσηλείας
Ø Στέλεχος
Ασφαλείας Προσώπων & Υποδομών
Ø Φύλακας Μουσείων
και αρχαιολογικών χώρων
Ø Κυβερνήτης
σκαφών αναψυχής
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ)
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), το οποίο ιδρύθηκε το 1992, είναι
Δημόσιο Πανεπιστήμιο, απολύτως ισότιμο με τα άλλα Πανεπιστήμια της χώρας, και
παρέχει στους αποφοίτους του όλα τα εχέγγυα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τα
δικαιώματα που απορρέουν από το ισχύον νομικό πλαίσιο της χώρας. Αυτός είναι
και ο λόγος που κάθε χρόνο σχεδόν 50.000 άτομα καταθέτουν αιτήσεις προκειμένου
να σπουδάσουν σε αυτό, αφού αποτελεί διέξοδο για κάποιους οι οποίοι δεν
μπόρεσαν να εισαχθούν σε κάποιο από τα υπόλοιπα ιδρύματα της Τριτοβάθμιας
Εκπαίδευσης. Σήμερα το Πανεπιστήμιο έχει σε αριθμό ενεργών πτυχιακών φοιτητών
16.369 άτομα (εγγεγραμμένοι 18.8742) και μεταπτυχιακών φοιτητών 15.458 άτομα (εγγεγραμμένοι
17.167).
Επίσης σημαντικό
είναι το γεγονός ότι το ΕΑΠ κάθε ακαδημαϊκό έτος χορηγεί υποτροφίες αριστείας
για τις προπτυχιακές και τις μεταπτυχιακές ενότητες των προγραμμάτων σπουδών,
καθώς και υποτροφίες που αφορούν την ολική ή μερική απαλλαγή των φοιτητών από
τη συμμετοχή τους στις δαπάνες σπουδών για το ακαδημαϊκό έτος που αιτούνται τη
χορήγηση υποτροφίας και απονέμονται με βάση τον συνδυασμό οικονομικών, κοινωνικών
και ακαδημαϊκών κριτηρίων. Ο αριθμός των προσφερόμενων Προγραμμάτων Σπουδών
είναι 325 και ο αριθμός προσφερόμενων Θεματικών Ενοτήτων 232.
Πανεπιστημιακά ιδρύματα της Κύπρου
Στην Κύπρο
λειτουργούν σήμερα τρία δημόσια πανεπιστήμια (Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανοικτό
Πανεπιστήμιο και Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο) και τέσσερα ιδιωτικά (Frederick,
Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και Πανεπιστήμιο Νεάπολης), τα
οποία προσφέρουν προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών και
διδακτορικά (στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα). Τα κριτήρια επιλογής στα
δημόσια πανεπιστήμια είναι ο γενικός
βαθμός των Πανελλαδικών Εξετάσεων, που υποβάλλεται απευθείας στα πανεπιστήμια
τον Ιούλιο. Δεκτοί γίνονται οι Έλληνες υποψήφιοι ως υπεράριθμοι σε ποσοστό 10%
επί του συνόλου των Κυπρίων εισακτέων. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, η πλειονότητα των Ελλήνων που σπουδάζει
στα κυπριακά ΑΕΙ επιλέγει νομικές, παιδαγωγικές και πολυτεχνικές σχολές
(αρχιτεκτονική και μηχανικών), αλλά και την κατεύθυνση της ψυχολογίας.
Κολέγια που συνεργάζονται με ξένα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα
.
Πρόκειται για
μία επιλογή η οποία ναι μεν προϋποθέτει την καταβολή διδάκτρων, ωστόσο οι
φοιτητές γλιτώνουν τα έξοδα διαμονής σε μία ξένη χώρα, σε περίπτωση που θα
διάλεγαν να σπουδάσουν απευθείας σε ιδρύματα του εξωτερικού. Οι πιο δημοφιλείς
ειδικότητες που λειτουργούν αυτήν τη στιγμή, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε
μεταπτυχιακό επίπεδο, είναι Οικονομία-Μάρκετινγκ, Διοίκηση Επιχειρήσεων,
Ψυχολογία, Ναυτιλιακά, Εφαρμοσμένες και Καλές Τέχνες, Παραϊατρικά Επαγγέλματα
κ.ά. Κάθε χρόνο περίπου 5.000 νέοι σπουδαστές εγγράφονται στα Κολέγια, εκ των
οποίων οι 3.500 επιλέγουν να φοιτήσουν σε προπτυχιακά προγράμματα και 1.500 σε
μεταπτυχιακά.
Αναφορικά με τον
τρόπο ελέγχου από τα ξένα πανεπιστήμια στο επίπεδο των σπουδών που προσφέρεται
στα Κολέγια, διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο συνεργασίας. Γενικά τα ξένα
πανεπιστήμια ασκούν στενό έλεγχο στη λειτουργία των Κολεγίων με τακτικές
επιθεωρήσεις, έλεγχο των θεμάτων των εξετάσεων, έλεγχο των εργασιών,
βαθμολόγηση των γραπτών των εξετάσεων. Εξάλλου για τα βρετανικά πανεπιστήμια
υπεισέρχεται στον έλεγχο και η Επιτροπή Ποιοτικού Ελέγχου Ανώτατης Εκπαίδευσης
(QAA), η οποία πραγματοποιεί ελέγχους και στα ξένα πανεπιστήμια και στα
Κολέγια.
Σχετικά με τις
συνεργασίες των ξένων πανεπιστημίων με τα Κολέγια, εξαρτώνται από το κάθε
ίδρυμα, τη χώρα του πανεπιστημίου και την ειδική κατάσταση του κάθε Κολεγίου.
Γενικά όμως
υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες συνεργασιών:
Α. Συμφωνία με κάποιο Πανεπιστήμιο
είτε με τη μορφή της πιστοποίησης (VALIDATION) είτε με τη μορφή δικαιόχρησης
(FRANCHISING).
Β. Πιστοποίηση από Οργανισμό
Πιστοποίησης Λειτουργίας Ανωτάτων Σχολών. Τα μέλη του Συνδέσμου συνεργάζονται
με Βρετανικά Πανεπιστήμια με βάση τον πρώτο από τους ανωτέρω τρόπους
συνεργασίας ενώ έχουν υποστεί και πιστοποίηση από τον αρμόδιο Βρετανικό
Οργανισμό Πιστοποίησης (BAC). Τα πτυχία στους αποφοίτους των Κολεγίων δίνονται
από τα ξένα πανεπιστήμια, τα οποία θεωρούν ότι οι φοιτητές των Κολεγίων είναι
δικοί τους φοιτητές.
Δημήτριος
Χ. Λάζαρης
Διδάκτωρ
Φυσιολογίας
Βιολόγος
– Ιχθυολόγος
e-mail:
dlazaris@yahoo.com