Ρεπορτάζ: Ηλίας Γεωργάκης
Νεο «κούρεμα» στις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία στον χρόνο εργασίας - μεσω της αποσύνδεσης του χρόνου απασχόλησης από το ωράριο λειτουργίας των επιχειρήσεων - ειναι τα νέα μέτρα στα εργασιακά που προτείνει η τρόικα προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων. Κατα τον υπουργείο Εργασιας είναι πολύ πρώιμο να ανοίξει οποιαδήποτε άλλη συζήτηση για τα εργασιακά καθώς ακόμη δεν έχουν αποτιμηθεί τα αποτελέσματα προηγούμενων παρεμβάσεων. Το όλο θέμα πάντως, αναμένεται να αποσαφηνιστεί σε νέα συνάντηση της τρόικα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασιας τις επόμενες ημέρες.
Η ελληνική αγορά εργασίας ήδη λειτουργεί με υψηλό βαθμό ευελιξίας τόσο ως προς τη θεσμική διάσταση που τη διέπει, και μάλιστα με ιδιαίτερη ένταση κατά την περίοδο της κρίσης και των μνημονίων, όσο και ως προς την άτυπη πτυχή της που συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας. Σε αυτό το πλαίσιο λειτουργεί και η ελαστικοποιήση των ωραρίων. Απώτερος στόχος της τρόικα με τα προτεινόμενα μέτρα ειναι η περαιτέρω ευελιξία της εργασίας με αύξηση των ημερών απασχόλησης στις έξι ημέρες (αντί του 5ημέρου) καθως και κατάργηση των περιορισμών που υπάρχουν για την εναλλαγή της απασχόλησης μεταξύ της πρωινής και της απογευματινής βάρδιας.
Ουσιαστικά θα παρέχεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να συμφωνούν με τους εργαζομένους διαφορετικά ωράρια εργασίας μέσα στην ημέρα και στην εβδομάδα (αντί της διευθέτησης του χρόνου εργασίας σε τετράμηνη ή και εννεάμηνη βάση που προβλέπει ο νόμος, αλλά δεν εφαρμόζεται λόγω της δυσκολίας προγραμματισμού και αυξομείωσης του χρόνου εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες μιας τόσο μεγάλης χρονικής περιόδου). Οπως σημειώνει ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ -ΓΣΕΕ αναπλ. καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάννης Κουζής, η συζήτηση για τα ελαστικά ωράρια εργασίας, παραπέμπει στην αναζήτηση θεσμικών όρων που θα διευκολύνουν περαιτέρω τις ελαστικές διευθετήσεις των ωραρίων αυξάνοντας τον χρόνο εργασίας σε περιόδους αιχμής με αντιστάθμισμα την αντίστοιχη μείωση του ωραρίου σε περιόδους μειωμένης δραστηριότητας των επιχειρήσεων.
Ο στόχος είναι η μείωση του κόστους που θα προκύπτει κυρίως από τη μη πληρωμή των προσαυξήσεων στις υπερωρίες. Στο ίδιο πλαίσιο, προσθέτει ο κ. Κουζής, εντάσσεται και η συζήτηση για την ουσιαστική κατάργηση του πενθήμερου επιστρέφοντας στην δεκαετία του '70, και την εκτεταμένη εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας που θα εντάσσεται στη λογική των ευέλικτων διευθετήσεων χωρίς να καταβάλλεται η κατά 30% πρόσθετη αμοιβή για την υπέρβαση του πενθήμερου. Ταυτόχρονα διαφαίνεται και η παράκαμψη της συλλογικής συμφωνίας ως όρος για την μεχρι τώρα εφαρμογή των ελαστικών ωραρίων με την εισαγωγή των ατομικών συμφωνιών που παραπέμπουν σε ουσιαστική επιβολή της βούλησης του εργοδότη.
Για τις αποζημιώσεις (οι οποίες ως γνωστόν μειώθηκαν κατα 50% με το νόμο 3863/2010) θέτει θέμα για:
1• Τον χρόνο προειδοποίησης για την απόλυση των υπαλλήλων, καθώς θεωρείται ιδιαίτερα μακρύ το διάστημα των 4, των 5 και των 6 μηνών που προβλέπει ο νόμος του 2010 για την καταβολή μειωμένης κατά 50% αποζημίωσης με όσους απασχολούνται 10-15 χρόνια, 16-20 χρόνια και πάνω από 21 χρόνια αντίστοιχα.
2• Την υποχρέωση καταβολής ποσοστού της νόμιμης αποζημίωσης (τουλάχιστον 50%, αν ο συνταξιοδοτούμενος θα λαμβάνει κύρια + επικουρική σύνταξη) σε όσους αποχωρούν για να συνταξιοδοτηθούν.
3• Το διαφορετικό καθεστώς το οποίο εξακολουθεί να ισχύει σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης που δικαιούνται οι υπάλληλοι και οι εργατοτεχνίτες, παρά τις νομοθετικές παρεμβάσεις που έγιναν στη διετία μειώνοντας έως και 50% το κόστος απόλυσης των υπαλλήλων που προειδοποιούνται. Σε ό,τι αφορά τον κατώτατο μισθό κύκλοι του υπουργείου Εργασιας τόνιζαν οτι θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που «κλειδώνει» τον καθορισμό διά νόμου, έπειτα από την υποβολή προτάσεων των κοινωνικών εταίρων, των κατώτατων ορίων των μισθών και των ημερομισθίων. Η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει στην τρόικα πρόταση για «πάγωμα» του κατώτατου μισθού στα 586 ευρώ μέχρι το τέλος του Μεσοπρόθεσμου. Η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει σχέδιο σύμφωνα με το οποίο ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων θα είναι γνωμοδοτικός, δηλαδή θα μπορούν να προτείνουν το εύρος της διακύμανσης του κατώτατου μισθού, ενώ στη συνέχεια θα εκπονείται μελέτη, που θα συνυπολογίζει μακροοικονομικούς παράγοντες. Ωστόσο, τον τελευταίο λόγο κουβέντα θα έχει η κυβέρνηση που θα νομοθετε
Ρεπορτάζ: Ηλίας Γεωργάκης
Νεο «κούρεμα» στις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία στον χρόνο εργασίας - μεσω της αποσύνδεσης του χρόνου απασχόλησης από το ωράριο λειτουργίας των επιχειρήσεων - ειναι τα νέα μέτρα στα εργασιακά που προτείνει η τρόικα προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων. Κατα τον υπουργείο Εργασιας είναι πολύ πρώιμο να ανοίξει οποιαδήποτε άλλη συζήτηση για τα εργασιακά καθώς ακόμη δεν έχουν αποτιμηθεί τα αποτελέσματα προηγούμενων παρεμβάσεων. Το όλο θέμα πάντως, αναμένεται να αποσαφηνιστεί σε νέα συνάντηση της τρόικα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασιας τις επόμενες ημέρες.Η ελληνική αγορά εργασίας ήδη λειτουργεί με υψηλό βαθμό ευελιξίας τόσο ως προς τη θεσμική διάσταση που τη διέπει, και μάλιστα με ιδιαίτερη ένταση κατά την περίοδο της κρίσης και των μνημονίων, όσο και ως προς την άτυπη πτυχή της που συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας. Σε αυτό το πλαίσιο λειτουργεί και η ελαστικοποιήση των ωραρίων. Απώτερος στόχος της τρόικα με τα προτεινόμενα μέτρα ειναι η περαιτέρω ευελιξία της εργασίας με αύξηση των ημερών απασχόλησης στις έξι ημέρες (αντί του 5ημέρου) καθως και κατάργηση των περιορισμών που υπάρχουν για την εναλλαγή της απασχόλησης μεταξύ της πρωινής και της απογευματινής βάρδιας.
Ουσιαστικά θα παρέχεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να συμφωνούν με τους εργαζομένους διαφορετικά ωράρια εργασίας μέσα στην ημέρα και στην εβδομάδα (αντί της διευθέτησης του χρόνου εργασίας σε τετράμηνη ή και εννεάμηνη βάση που προβλέπει ο νόμος, αλλά δεν εφαρμόζεται λόγω της δυσκολίας προγραμματισμού και αυξομείωσης του χρόνου εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες μιας τόσο μεγάλης χρονικής περιόδου). Οπως σημειώνει ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ -ΓΣΕΕ αναπλ. καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Γιάννης Κουζής, η συζήτηση για τα ελαστικά ωράρια εργασίας, παραπέμπει στην αναζήτηση θεσμικών όρων που θα διευκολύνουν περαιτέρω τις ελαστικές διευθετήσεις των ωραρίων αυξάνοντας τον χρόνο εργασίας σε περιόδους αιχμής με αντιστάθμισμα την αντίστοιχη μείωση του ωραρίου σε περιόδους μειωμένης δραστηριότητας των επιχειρήσεων.
Ο στόχος είναι η μείωση του κόστους που θα προκύπτει κυρίως από τη μη πληρωμή των προσαυξήσεων στις υπερωρίες. Στο ίδιο πλαίσιο, προσθέτει ο κ. Κουζής, εντάσσεται και η συζήτηση για την ουσιαστική κατάργηση του πενθήμερου επιστρέφοντας στην δεκαετία του '70, και την εκτεταμένη εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας που θα εντάσσεται στη λογική των ευέλικτων διευθετήσεων χωρίς να καταβάλλεται η κατά 30% πρόσθετη αμοιβή για την υπέρβαση του πενθήμερου. Ταυτόχρονα διαφαίνεται και η παράκαμψη της συλλογικής συμφωνίας ως όρος για την μεχρι τώρα εφαρμογή των ελαστικών ωραρίων με την εισαγωγή των ατομικών συμφωνιών που παραπέμπουν σε ουσιαστική επιβολή της βούλησης του εργοδότη.
Για τις αποζημιώσεις (οι οποίες ως γνωστόν μειώθηκαν κατα 50% με το νόμο 3863/2010) θέτει θέμα για:
1• Τον χρόνο προειδοποίησης για την απόλυση των υπαλλήλων, καθώς θεωρείται ιδιαίτερα μακρύ το διάστημα των 4, των 5 και των 6 μηνών που προβλέπει ο νόμος του 2010 για την καταβολή μειωμένης κατά 50% αποζημίωσης με όσους απασχολούνται 10-15 χρόνια, 16-20 χρόνια και πάνω από 21 χρόνια αντίστοιχα.
2• Την υποχρέωση καταβολής ποσοστού της νόμιμης αποζημίωσης (τουλάχιστον 50%, αν ο συνταξιοδοτούμενος θα λαμβάνει κύρια + επικουρική σύνταξη) σε όσους αποχωρούν για να συνταξιοδοτηθούν.
3• Το διαφορετικό καθεστώς το οποίο εξακολουθεί να ισχύει σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης που δικαιούνται οι υπάλληλοι και οι εργατοτεχνίτες, παρά τις νομοθετικές παρεμβάσεις που έγιναν στη διετία μειώνοντας έως και 50% το κόστος απόλυσης των υπαλλήλων που προειδοποιούνται. Σε ό,τι αφορά τον κατώτατο μισθό κύκλοι του υπουργείου Εργασιας τόνιζαν οτι θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που «κλειδώνει» τον καθορισμό διά νόμου, έπειτα από την υποβολή προτάσεων των κοινωνικών εταίρων, των κατώτατων ορίων των μισθών και των ημερομισθίων. Η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει στην τρόικα πρόταση για «πάγωμα» του κατώτατου μισθού στα 586 ευρώ μέχρι το τέλος του Μεσοπρόθεσμου. Η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει σχέδιο σύμφωνα με το οποίο ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων θα είναι γνωμοδοτικός, δηλαδή θα μπορούν να προτείνουν το εύρος της διακύμανσης του κατώτατου μισθού, ενώ στη συνέχεια θα εκπονείται μελέτη, που θα συνυπολογίζει μακροοικονομικούς παράγοντες. Ωστόσο, τον τελευταίο λόγο κουβέντα θα έχει η κυβέρνηση που θα νομοθετε