Ειδήσεις όλο το 24ωρο
15 χρόνια απο το θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου
Πρώτα από όλα, και πάνω απ’ όλα ειρήνη, δεύτερον, άνοδο του βιοτικού επιπέδου αλλά χωρίς κόστος αρνητικό για το περιβάλλον, και τρίτον, κοινωνική δικαιοσύνη, αυτοπροσδιορισμός των λαών και ανάπτυξη που σέβεται τον άνθρωπο, και τις ανθρώπινες αξίες…”A.Π.
15 χρόνια απο το θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου
Αθήνα Κυριακή 23 Ιουνίου 1996.- Στις πιο λαμπρές σελίδες της νεώτερης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδος πέρασε από τα ξημερώματα ο Αντρέας Παπαντρέου. Ο λαοπρόβλητος ηγέτης πέρασε στην αθανασία και στην ιστορία. Αντρέας Παπαντρέου ο τελευταίος Έλληνας ηγέτης που κράτησε σφιχτά το τιμόνι της Ελλάδας. Mέχρι σήμερα ο τελευταίος Έλληνας ηγέτης. Και λέμε «μέχρι σήμερα» γιατί, o χρόνος θα μιλήσει. Πλησίασε το λαό, είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί με το λαό, αλλά και με τον πολίτη. Είχε μεγάλα πολιτικά χαρίσματα. Είχε στρατηγική σύλληψη των γεγονότων και μπορούσε να δει με διορατικότητα τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η πατρίδα .
Λίγο μετά τις 10 το βράδυ, στις 22 Ιουνίου κάθισε στο τραπέζι για να δειπνήσει με τους συνεργάτες του και παράλληλα προετοίμαζαν τον χαιρετισμό του Ανδρέα για το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Αυτό ίσως λένε πολλοί, ήταν και το μοιραίο του λάθος. Δηλαδή επέμενε μέχρι και την τελευταία στιγμή να φύγει από τη ζωή ως μάχιμος πολιτικός. Δεν ήθελε με τίποτε να αποσυρθεί από την κρίσιμη αυτή στιγμή για το ΠΑΣΟΚ, που είναι το τέταρτο συνέδριο του κόμματος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου στις 12.30 αποφάσισε να εγκαταλείψει την ομήγυρη και να αποσυρθεί στο δωμάτιό του, για να αναπαυθεί. Μέχρι εκείνη την ώρα κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τις εξελίξεις των επόμενων, ωρών. Ο Ανδρέας Παπανδρέου γεννήθηκε το 1919 στη Χίο αγκαλιά με το πεπρωμένο που χάραξε και διαφέντεψε ο ίδιος. Πατέρας του ήταν ο μεγάλος Νέστορας της δημοκρατίας ο Γεώργιος Παπανδρέου και μητέρα του η γλυκιά και τρυφερή Σοφία Μινέϊκο. Θα μπορούσε να είχε πατέρα τον κεραυνό και μητέρα του την αστραπή. Γιατί ήταν ο ίδιος ένας κεραυνός, ένας κοινωνικός ηλεκτρισμός πάνω και πέρα από τα όρια της καθημερινότητας.
Έζησε στα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, όπως και αργότερα μια ζωή πολυτάραχη, πλούσια σε πνευματικές αναζητήσεις και πολιτικές εμπειρίες. Νεαρός φοιτητής της Νομικής της Αθήνας κρατείται για 4 περίπου μήνες το 1939 από το γνωστό διοικητή Ασφαλείας Μανιαδάκη, από τη δικτατορία του Μεταξά για την αντικαθεστωτική και αριστερή του δράση. Αποφυλακίζεται και φεύγει στις ΗΠΑ όπου το 1943 ανακηρύσσεται διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Ακολουθεί μια λαμπρή επιστημονική σταδιοδρομία ως καθηγητής στα σημαντικότερα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και του Καναδά, που την ακολουθεί μια διεθνής ακτινοβολία και αναγνώριση.
Το 1959 επιστρέφει για ένα χρόνο στην Ελλάδα και το 1961 διορίζεται επικεφαλής του νεοσύστατου τότε Κέντρου Οικονομικών Ερευνών, μετέπειτα ΚΕΠΕ. Ήταν η εποχή που συνταράσσεται η ζωή της χώρας από τους αγώνες του Γεωργίου Παπανδρέου για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Ο Αντρέας, όπως από την αρχή μέχρι το τέλος της πολιτικής του σταδιοδρομίας τον αποκαλούσαν όλοι, εκλέγεται βουλευτής το 1962. Γύρω του συσπειρώνεται το προοδευτικότερο κομμάτι της παράταξης και φυσικά η νεολαία της ΕΔΗΝ.
Το 1963 η Ένωση Κέντρου κερδίζει τις εκλογές και στις 16 Φεβρουαρίου του 1964 αποκτά μια μεγαλειώδη πλειοψηφία με 53% των ψηφοφόρων. Στις τότε κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπανδρέου ο Αντρέας ορίζεται αρχικά Υπουργός Προεδρίας και αργότερα Αναπληρωτής Υπουργός Συντονισμού. Συνοδεύει τον Πατέρα του στις ΗΠΑ και αντιστέκονται μαζί στην απαίτηση του Προέδρου Τζόνσον για διχοτόμηση της Κύπρου.
Στις 21 Απριλίου του 1967, όργανα της δικτατορίας τον συλλαμβάνουν και του φέρονται βάναυσα μπροστά στα μάτια των παιδιών του στο σπίτι τους στο Ψυχικό. Φυλακίζεται από τη χούντα για ένα χρόνο και όταν αποφυλακίζεται τστις αρχές του 1968 μεταβαίνει στο Παρίσι και λίγο αργότερα στη Στοκχόλμη όπου διδάσκει στο εκεί Πανεπιστήμιο και τελικά στο Τορόντο του Καναδά όπου διδάσκει ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του York. Το Φεβρουάριο του 1968 ιδρύει το ΠΑΚ που εκφράζει την ελπίδα του ελληνικού λαού για ανατροπή της χούντας.
Με την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, επιστρέφει στην Πατρίδα και ιδρύει το ΠΑΣΟΚ. Με την ιστορική ιδρυτική διακήρυξη του Κινήματος τη 3η του Σεπτέμβρη γίνεται αναφορά στο τετράπτυχο: εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική δικαιοσύνη, δημοκρατικές διαδικασίες. Ο Αντρέας Παπανδρέου συλλαμβάνει τα μηνύματα των καιρών και τα μετουσιώνει σε μαγικές λέξεις που γίνονται πράξεις με κορυφαίες φράσεις: «Αλλαγή» και «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες».
Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1974, το περίφημο σύνθημα του Μίκη Θεοδωράκη «Καραμανλής ή τανκς» συγκρατεί τον ορμητικό λαϊκό χείμαρρο που εξέφραζε τότε το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου να μετουσιωθεί σε μαζική ψήφο. Το ΠΑΣΟΚ εισπράττει το 13,5 % των ψήφων και καταλαμβάνει την Τρίτη θέση στο Κοινοβούλιο.
Η γοητεία και ο πολιτικός ρεαλισμός του Αντρέα Παπανδρέου, η γνωστική και δυναμική αντιπολίτευση, η γνήσια έκφραση των οραμάτων και των πόθων του λαού, σύντομα μετεξελίσσονται σε νικηφόρα εκλογική πορεία. Στις εκλογές του Νοέμβρη του 1977 το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνει πανηγυρικά της θέσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης με 25% και 93 βουλευτές. Ο δρόμος για τη μεγάλη νίκη είναι πλέον ανοιχτός. Ο οδηγός κρατά σταθερά και εμπνευσμένα το τιμόνι. Οι σύντροφοί του και η βάση τον ακολουθεί. Οι καιροί και οι περιστάσεις είναι ευοίωνες. Ο λαός όσο ποτέ άλλοτε ποθεί και ελπίζει στην Αλλαγή.
Στις 18 του Οκτώβρη του 1981, επέτειο της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, ο Αντρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ θριαμβεύουν στις εκλογές με 48% και 173 βουλευτές. Η ψυχή όλων μας αναριγά. Δάκρυα συγκίνησης και χαράς μας κατακλύζουν. Η Χαριλάου Τρικούπη, το Καστρί φλέγονται. Μοναδική απούσα, η τρυφερή μητέρα του Αντρέα, η ακριβή μας γιαγιά Σοφία που έφυγε λίγο πριν το καλοκαίρι του 1981 πριν καμαρώσει το γιο της με το στεφάνι της νίκης.
Ακολουθεί η ανηφορική οκταετής κυβερνητική πορεία που συνοδεύεται από την εκλογική νίκη του 1985. Ο Αντρέας Παπανδρέου πρωτοστατεί στο διεθνές Κίνημα της ειρήνης. Δεν είμαστε ούτε με τη δύση ούτε με την ανατολή, είμαστε με την ειρήνη διακηρύσσει. Η κίνηση των έξι με βασικό συντελεστή τον Αντρέα της Ειρήνης, βάζει τις βάσεις για την εκτόνωση της διεθνούς έντασης που επικρατεί. Ο Αντρέας Παπανδρέου κάνει σεβαστή τη φωνή της χώρας μας σε εχθρούς και φίλους, έτσι που ο λαός μας να νοιώθει ότι πραγματικά η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες.
Ο Αντρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, κάνει πράξη την εθνική συμφιλίωση. Αναγνωρίζει την Εθνική Αντίσταση, καταργεί τις γιορτές μίσους, τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, τους φακέλους της ντροπής. Εξαφανίζει το φόβο του χωροφύλακα, τη σκιά του καταδότη. Ένας άνεμος ελευθερίας και δημοκρατίας πνέει παντού σ’ όλη τη χώρα. Έτσι ώστε να μπορεί να ειπωθεί ότι η αληθινή δημοκρατία εγκαθίσταται οριστικά στη χώρα που τη γέννησε.
Στα πρώτα 8 χρόνια του Αντρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, αλλάζει ο οικονομικός, ο κοινωνικός, ο πολιτικός χάρτης της χώρας. Βελτιώνεται ριζικά το εισόδημα των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των αγροτών, και γενικότερα των μεσαίων και χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων. Διευρύνεται το κοινωνικό κράτος, με το ΕΣΥ, τα Κέντρα Υγείας, τα ΚΑΠΗ, τους παιδικούς σταθμούς, τα μέτρα για την ανεργία για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Γίνονται σημαντικά έργα υποδομής, δρόμοι, λιμάνια, αεροδρόμια, αποχετεύσεις, εγγειοβελτιωτικά έργα, αθλητικά και πολιτιστικά κέντρα. Προωθείται σοβαρά η αποκέντρωση, οι συνδικαλιστικές ελευθερίες, η ισότητα των δύο φύλλων και η πολυφωνία στα μέσα μαζικής επικοινωνίας.
Όσα λάθη, παραλήψεις, πισωγυρίσματα μπορεί να καταμαρτυρήσει κανείς, δύσκολα μπορεί να αμφισβητήσει τη θετική προσφορά του Ανδρέα Παπανδρέου και ειδικότερα ως προς τις δημοκρατικές διαδικασίες. Γιατί ας μη λησμονούμε κάτι το πολύ απλό: Ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου έσπασε τη μονοκρατορία της συνεχούς διακυβέρνησης της χώρας από μια και μόνο πολιτική παρά τάξη. Και αυτό αποτελεί μέγιστη συμβολή στη δημοκρατία. Η αλλαγή αποτελεί προϋπόθεση της δημοκρατίας.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο αετός της πολιτικής και του πνεύματος, παραμένει ευάλωτος ως άνθρωπος. Η καρδιά του ανήσυχη και τρυφερή, κουράζεται και τον προδίδει. Οδηγείται στο Χέρφιλντ, απ’ όπου βγαίνει νικητής έστω και λαβωμένος. Ακολουθεί η θύελλα της Κοσκωτολογίας και το βρώμικο 89 όπως έχει αποκληθεί. Και μετά οι εκλογικές ισοπαλίες του Ιουνίου του 1989,,του Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου και η οριακή ήττα του Μαίου του 1990. Ακολουθεί μια νέα κυβερνητική θητεία που συνεχίζει το έργο της πρώτης οκταετίας, στα μέτρα και τα πλαίσια της εποχής και των καταστάσεων που επικρατούν.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου έφυγε το βράδυ της 23ης Ιουνίου του 1996. Στο κρεβάτι του αποχαιρετισμού ένα απαλό γαλήνιο χαμόγελο φώτιζε το πρόσωπο του. Ήταν το πιο όμορφο χαμόγελο του κόσμου. Η ψυχή του γαληνεμένη από εντάσεις, συγκρούσεις και πάθη, νίκες και ήττες, χαρές και λύπες, απέδρασε στις γειτονιές των αγγέλων. Πήγε να συναντήσει τον πατέρα του Γεώργιο Παπανδρέου, αλλά και τους άλλους μεγάλους προγόνους του, το Νικόλαο Πλαστήρα, τον Αλέξανδρο Σβώλο, τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, και τους παλαιότερους προοδευτικούς επαναστάτες που τον γαλούχησαν.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν προϊόν της εποχής του και γνήσιο παιδί της Ελλάδας. Ώριμο τέκνο του προοδευτικού κινήματος, εκφραστής των λαϊκών πόθων για εθνική ανεξαρτησία, για ελευθερία, για δημοκρατία, για κοινωνική δικαιοσύνη και αλλαγή. Στους λαϊκούς αυτούς πόθους έδωσε περιεχόμενο. Όπως έδωσε το δικαίωμα στο όνειρο. Ένα όνειρο Αλλαγής που ένα μέρος του το έκανε πράξη.
Η αποτίμηση του έργου του Ανδρέα Παπανδρέου, τα πολλά θετικά και τα όποια αρνητικά του σημεία, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να γίνουν. Είναι μεγάλο το μέγεθος και πολύ νωπές οι μνήμες για να υπάρξει αντικειμενική αποτίμηση. Από τους αντιπάλους και εχθρούς του ζητούμε κατανόηση.
Ήταν ένας δημιουργός του παρόντος και προφήτης του μέλλοντος που σμίλευσε τη σκέψη και τη ζωή μας. Φιλόσοφος, μεγάλος συγγραφέας, κοινωνικός μεταρρυθμιστής, πολιτικός της δράσης, ανήσυχο πνεύμα, επαναστάτης με αιτία, άνοιξε ορίζοντες και λεωφόρους για το αύριο. Χαρισματική προσωπικότητα, είχε μια πρωτόγνωρη μαγική επικοινωνία με τον κόσμο ενώ διέθετε την ικανότητα να ακούει, να συνθέτει και να αναλύει. Γι΄ αυτό και ήταν σε θέση να δίνει περιεχόμενο στις ελπίδες και στα οράματα του λαού.
Αυτός ο ευφυής μεγάλος διανοητής και πολιτικός ο αετός της σκέψης, έμοιαζε με τα ψηλά βουνά που έχουν και βαθιές χαράδρες. Τρυφερός, ευγενικός, καλοσυνάτος, άλλά και με αντιφάσεις και παρορμήσεις έρχονται στιγμές που έμοιαζε με φουρτουνιασμένη θάλασσα. Μια θάλασσα πλατιά, ανθρώπινη, που γαλήνευε αμέσως μετά και μετάνιωσε για τις φουρτούνες της.
Ναι έμοιαζε με τη θάλασσα ο Ανδρέας. Τη θάλασσα που υπεραγαπούσε. Τη θάλασσά της Ελλάδας που ήταν η ακόμη μεγαλύτερη αγάπη του. Γι αυτό και ο Ανδρέας δεν ανήκει σε κανένα. Ανήκει σε όλους μας και πάνω απ΄ όλα ανήκει στο λαό της Ελλάδας. Είναι μέρος της σύγχρονης ιστορίας της, σαν συγγραφέας και ξεχωριστό της παιδί. Αυτό τον ξεχωριστό άνθρωπο που μας χάρισε χαρές και κάποιες πίκρες, εμείς θα αναπολούμε και θα τιμούμε πάντα.
Παρουσίες στην κηδεία του Ανδρέα Παπανδρέου
ΠΕΝΗΝΤΑ ένας πολιτικοί παρέστησαν στην κηδεία του Ανδρέα Παπανδρέου. Μεταξύ αυτών ήταν ο υπουργός οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Ρόμπερτ Ρούμπιν, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Κλάους Χενς, ο πρόεδρος της κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης, ο πρόεδρος τη Σερβίας Σλ. Μιλόσεβιτς, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Αλ. Μέξι, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Ζ. Βίντενοφ, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Β. Κοκ, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Αρ. Παγκρατιάν, ο πρωθυπουργός Βικτώριας Αυστραλίας Τζ. Κένεθ, ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γ. Ντάνβσκι, ο υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας Κλάους Κίνκελ, ο υπουργός άμυνας της Βρετανίας Μ. Πορτίλο, ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Βιτάλι Ιγκνατένκο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ Γιαν Μιλιόφσι.
Ολες οι βαλκανικές χώρες και όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αντιπροσωπεύθηκαν, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Σαντέρ εκπροσωπήθηκε, από τον Ελληνα επίτροπο Χρήστο Παπουτσή.
Στην κηδεία παρέστησαν ακόμη ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Πίτερ Χάνσεν, ο αντιπρόεδρος της Ουκρανίας Ιβάν Κόδρας, ο αντιπρόεδρος και υπουργός εξωτερικών της Μάλτας Γκουίντο Ντε Μάρκο, ο πρόεδρος της βουλής της Αλγερίας Αμπντέλ Κάντερ Μπουσαλάχ, ο Γάλλος υπουργός παιδείας Μπαϊρού, ο υπουργός εξωτερικών του Βελγίου Ερίκ Ντερικέ.
Επίσης παρέστησαν ο υπουργός οικονομικών της Ιρλανδίας Ρ. Κουίν, ο εκπρόσωπος της αυστριακής βουλής Χενς Φίσερ, ο τέως πρόεδρος της συνομοσπονδίας της Ελβετίας Οττο Στικ, ο υπουργός περιβάλλοντος της Βρετανίας Κάμερ, ο υφυπουργός εξωτερικών της Πορτογαλίας Ζοσέ Λαμέγκο, ο υπουργός άμυνας της Ουγγαρίας Γκ. Κέλστι, ο υπουργός εμπορικής ναυτιλίας της Νορβηγίας Γκρ. Κνούντσεν, ο υπουργός διεθνους εμπορίου της Φινλανδίας Αντι Κολιομάκι, καθώς επίσης και ο πρόεδρος του ιαπωνικού κοινοβουλευτικού συνδέσμου Φιλία Χιντέουκι Αϊζάουα, ο υπουργός δημόσιας τάξης του Λουξεμβούργου Αλεξ. Μποτρί, ο υπουργός υγείας της Σλοβακίας Γιαβόρσκι, ο υπουργός εξωτερικών του Καναδά Λ. Αξγουόρθι, ο υφυπουργός εξωτερικών της Ρωσίας Αφανασιέφσκι, ο ηγέτης του ρεπουμπλικανικού λαϊκού κόμματος της Τουρκίας Ερντάλ Ινονού και ο υπουργός εξωτερικών της Κροατίας Μάτε Γκράνιτς.
Την προεδρία της Ιταλίας εκπρόσωπησε η υπουργός προεδρίας Λίβια Τούφκο, ενώ παρέστησαν και ο υπουργός εξωτερικών της Γιουγκοσλαβίας Μ. Μιλοντίνοβιτς, ο υπουργός εξωτερικών της Κύπρου Αλέκος Μιχαηλίδης, ο πρόεδρος της κυπριακής βουλής Σπύρος Κυπριανού, ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Εμρέ Γκιονενσάι, ο υπουργός εξωτερικών του Ιράν Αλί Αχμάρ Βελαγιατί, ο υπουργός δικαιοσύνης της Τυνησίας Σαντόκ Σαμπάν, ο υπουργός παιδείας της Ρουμανίας Λίβιαν Μαγιόρ, ο υπουργός εσωτερικών της Πολωνίας Ζ. Σιατμιακόφσκι.
Ο πρόεδρος της σοσιαλιστικής διεθνούς Πιέρ Μωρουά, ο γενικός γραμματέας του γαλλικού σοσιαλιστικού κόμματος Λ. Ζοσπέν, ο πρόεδρος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Γερμανίας Ο. Λαφοντέν, ο πρόεδρος της σοσιαλιστικής ομάδας του ευρωκοινοβουλίου Πολίν Γκριν, ο σοσιαλιστής ηγέτης Ρολάν Σαμπό και οι Λουίς Αγιάλα, Μισέλ Τοβιέν, το σοσιαλιστικό κόμμα της Ισπανίας εκπροσώπησε ο Φ. Γκονζάλες.
Αναρτήσεις
